Τα παρεκκλήσια της Ι.Μ.Οδηγήτρια...

           Εκτός από τον Άγιο Αντώνιο στο  Αγιοφάραγγο  και την Παναγία στο  Μάρτσαλο  στην περιοχή της Ιεράς Μονή Οδηγήτριας βρίσκονται και μια σειρά από παρεκκλήσια και ερημητήρια, κάθε ένα από τα οποία έχει σημαντική ιστορία και συνδέεται με την ζωή Οσίων Ασκητών και Αγίων που έζησαν στην περιοχή:

Σπηλαιώδης Ναός Αγίας Κυριακής

Ο σπηλαιώδης Ναός της Αγίας Κυριακής βρίσκεται μεταξύ της μονής Οδηγήτριας και του Αγιοφάραγγου. Η περιοχή αυτή κατοικούνταν από την Μινωϊκή εποχή όπως αποκάλυψαν οι σχετικές αρχαιολογικές ανασκαφές, και ίσως ο χώρος να χρησιμοποιούνταν για λατρευτικές τελετές. Για τον ίδιο λόγο χρησιμοποιήθηκε από τα πρώτα χριστιανικά χρόνια μιας και βρίσκεται κοντά στους Καλούς Λιμένες και το Αγιοφάραγγο. Με το πέρασμα του χρόνου λαξεύονταν όλο και περισσότερο το εσωτερικό του Ναού στα πλαίσια της συνεχούς διαμόρφωσής του..

Κύριο χαρακτηριστικό του Ναού είναι οι διάφορες θηλιές που έχουν κατασκευαστεί μέσα στο Ναό. Σύμφωνα με την παράδοση στις θηλιές αυτές δένονταν οι ασκητές και οι μοναχοί την ώρα της προσευχής για να μην τους παίρνει ο ύπνος. Μια άλλη ερμηνεία για την ύπαρξη των θηλιών αυτών είναι ότι στα χρόνια της Αραβοκρατίας η σπηλιά χρησιμοποιείτο σαν δεσμωτήριο και τόπος βασανιστηρίων.

Ο Ναός της Αγίας Κυριακής τιμάται στις 7 Ιουλίου.

Ναός Αγίου Αποστόλου Ανδρέα

Το εξωκλήσι του Αγίου Απόστολου Ανδρέα βρίσκεται βόρεια του μοναστηριού της Ι.Μ.Οδηγήτριας σε απόμερη τοποθεσία. Η πρόσβαση στο εξωκλήσι αυτό είναι εφικτή ακολουθώντας ένα παράστρατο που βρίσκεται δίπλα στον κεντρικό δρόμο και ξεκινάει από την τοποθεσία «κακά πηλά».

Κτίστηκε τον 14ο ή 15ο αιώνα και στο εσωτερικό του σώζονται σε καλή κατάσταση θαυμάσιες τοιχογραφίες. Νότια του ναού υπήρχε πηγή με πελεκητές γούρνες και θαυμάσια πλατάνια που σήμερα έχουν εξαφανιστεί.

 Η Εκκλησία λειτουργείται κάθε χρόνο στις 30 Νοεμβρίου.

Άγιοι Ευτυχιανοί

Δυτικά της Μονής Οδηγήτριας στην τοποθεσία «Αγιούς» του όρους Ράξος βρίσκεται η Μονή των Αγίων Ευτυχίου και Ευτυχιανού. Σύμφωνα με την παράδοση, στον τόπο αυτό ασκήτεψαν οι αδελφοί Ευτύχιος και Ευτυχιανός. Μετά την ταφή των δύο Αγίων στη θέση αυτή ολόκληρη η περιοχή πήρε το όνομά τους, «στους Αγιούς», δηλαδή στον τόπο των Αγίων. Η αδελφή των Αγίων, Κασσιανή ασκήτεψε σε σπηλιά που βρίσκεται σε απόκρημνο μέρος - στο ακρωτήριο Λίθινο ή Κεφάλι- στην ονομαστή «Σπηλιά της Κασσιανής» η «σπηλιά της καλόγριας». Από τα πρώτα χριστιανικά χρόνια η περιοχή αυτή κατοικήθηκε από μοναχούς και ασκητές στις πολλές σπηλιές της περιοχής. Είναι πιθανό οι Άγιοι Ευτυχιανοί να έζησαν στην περιοχή αυτή κατά την περίοδο της αραβικής κατοχής (827-961). Ο Άγιος Ευτύχιος διετέλεσε Επίσκοπος Γόρτυνας και Αρχιεπίσκοπος Κρήτης. Εικάζεται ότι αποσύρθηκε λόγω των διωγμών κατά της εκκλησίας, ή εκδιώχθηκε στο όρος Ράξος όπου ασκούσε τα καθήκοντά του με τον αδελφό του, το μοναχό Ευτυχιανό. Ο Άγιος Ευτυχιανός βρήκε μαρτυρικό θάνατο έξω από το χωριό Λίσταρος, στην τοποθεσία «Μαναριά», εκεί που σήμερα βρίσκεται το εξωκκλήσι του Αρχάγγελου Μιχαήλ. Πάνω στο βράχο που μαρτύρησε αποτυπώθηκαν το χέρι και η τσεκουριά (μαναριά). Τα δύο αδέλφια, Ευτύχιος και Κασσιανή, κήδεψαν τον Άγιο Ευτυχιανό σε σπηλιά όπου ετάφη αργότερα και ο Επίσκοπος Ευτύχιος, σύμφωνα με την επιθυμία του. Η σπηλιά αυτή λειτουργεί σήμερα ως εξωκλήσι της Μονής Οδηγήτριας, προς τιμή των τριών αυταδέλφων αγίων και γιορτάζουν στις 17 Αυγούστου. Οι τίμιες κάρες και τα λείψανα των Αγίων Ευτυχιανών βρίσκονται και προσκυνούνται στην Ιερά Μονή Οδηγήτριας. Ο τάφος της Αγίας Κασσιανής δεν έχει βρεθεί. Υπάρχουν πολλοί θρύλοι και ιστορίες για το χώρο αυτό αλλά και θαυμαστά φυσικά φαινόμενα που εμπόδισαν την προσπάθεια κάποιων να ανέβουν στη σπηλιά της Αγίας Κασσιανής.

Στην ίδια περιοχή υπάρχουν τα ερείπια της εκκλησίας του μοναστηριού που είχε κτίσει ο Άγιος Ιωάννης ο Ξένος τον 10ο μ.χ. αιώνα προς τιμήν των Αγίων όταν ανακάλυψε τους τάφους τους. Το μοναστήρι φέρεται να καταστράφηκε την εποχή του μεγάλου Κρητικού Πολέμου (1645-1669) οπότε και οι μοναχοί του κατέφυγαν στην μονή Οδηγήτριας.

Άγιος Ιωάννης "Βαθύ Λαγκός"

Το εξωκλήσι του Άγιου Ιωάννη βρίσκεται στα βόρεια της μονής Οδηγήτριας στην τοποθεσία "Βαθύ Λαγκός". Πρέπει να χτίστηκε την ίδια εποχή με την εκκλησία του Αγίου Ανδρέα (14ο με 15ο αιώνα). Ήταν εξολοκλήρου τοιχογραφημένο αλλάσήμερα μέρος των τοιχογραφιών έχει καταστραφεί λόγω της υγρασίας.

Χαρακτηριστικό της εκκλησίας είναι το ιδιόμορφο σχήμα που έχει δοθεί στο νοτικό παράθυρο από τον κτίστη του ναού. Η εκκλησία λειτουργείται σε κάθε εορτή του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου αλλά τιμάται στις 29 Αυγούστου (Αποκεφάλιση Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου).

Πηγή   http://www.imodigitrias.gr/IMO_Pareklisia.htm