www.briefingnews.gr

Το μεγαλύτερο γεγονός, η μεγαλύτερη ανθρωπινή και θεϊκή διάσταση μαζί αποτυπώθηκε εις τους αιώνας των αιώνων στο Ιερό Κουβούκλιο του Πανάγιου Τάφου.

ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΙΕΡΟΥΣΑΛΗΜ ΜΑΡΙΑ ΓΙΑΧΝΑΚΗ

Εκεί στον Πανάγιο τάφο, το σώμα του Χριστού μετάφερθηκε μετά την αποκαθήλωση και τοποθετήθηκε στον τάφο, ο οποίος μετά σφραγίστηκε για να βρεθεί ανοικτός σε τρεις ημέρες όπως είχε πει ο ίδιος.

Ο Πανάγιος Τάφος είναι το σημείο όπου προσκηνυτές γονατίζουν στην μαρμάρινη πλάκα για να αφήσουν τις αμαρτίες τους, τα δάκριά τους, την ανθρώπινη λιγοψυχία τους, μα κυρίως τον πόνο της καθημερινότητάς τους. Εκεί ξεγυμνώνονται και ζητούν έλεος από το Θεό, σε έναν τόπο που ο ίδιος νίκησε τον Άδη και έγινε απόδειξε ότι είναι ο Βασιλιάς του φωτός , της αιώνιας ζωής.

Το Ιερό Κουβούκλιο που περιβάλλει τον τάφο του Ιησού βρίσκεται στο κέντρο του κυκλικού Ναού της Αναστάσεως (Ροτόντα) ο οποίος θεμελιώθηκε μαζί με μια βασιλική, το 336 μ.Χ. από την Αγία Ελένη στον χώρο όπου μαρτύρησε ο Ιησούς. Και πρόκειται για ένα εξαιρετικά σημαντικό μνημείο για τη χριστιανοσύνη -και όχι μόνο. Ο τάφος του Ιησού αρχικά είχε τη μορφή των ιουδαϊκών μνημείων που ήσαν λαξευμένα σε βράχο. Ο βράχος αυτός ισοπεδώθηκε, και το οικοδόμημα που τον περιέκλειε κατέρρευσε όταν έγινε η μεγάλη καταστροφή του Ναού της Αναστάσεως από τον Αλ Χακίμ το 1009-1012 μ.Χ. Με την αποκατάσταση του Ναού επί Κωνσταντίνου του Μονομάχου (1042-1048), ένα καινούργιο οικοδόμημα κτίστηκε γύρω από τον Πανάγιο Τάφο, ο οποίος χαρακτηρίζεται ως το ιερότερο προσκύνημα του χριστιανικού κόσμου.

Η επικεφαλής της ομάδας του ΕΜΠ κυρία Τόνια Μοροπούλου, μας ξεναγεί στον Πανάγιο Τάφο:

Η σημερινή μορφή του Ιερού Κουβουκλίου χρονολογείται από το 1810 , οπότε, μετά από μια πυρκαγιά, ανακαινίστηκε και ο Ναός της Αναστάσεως από τον αρχιτέκτονα Κομνηνό Κάλφα τον Μυτιληναίο. Το Κουβούκλιο διαιρείται σε δυο μέρη: Τον προθάλαμο ο οποίος καλείται Άγιος Λίθος ή παρεκκλήσι του Αγγέλου και στον κυρίως νεκρικό θάλαμο, τον Πανάγιο Τάφο. Στην είσοδο του Αγίου Κουβουκλίου, υπάρχουν 12 μανουάλια, 6 μεγάλα και 6 μικρά. Αυτά ανήκουν από 2 στους Ορθοδόξους, τους Λατίνους και τους Αρμένιους.

Ο Άγιος Λίθος καταλαμβάνει τον προθάλαμο του Παναγίου Τάφου όπου είναι το παρεκκλήσι του Αγγέλου και διαρρυθμίστηκε το 1810. Επάνω από την είσοδο του μνημείου εικονίζεται ανάγλυφος η Ανάστασις του Χριστού, η οποία φέρει αργυρεπίχρυση επένδυση. Επάνω από την παράσταση αυτή σχηματίζεται ανοικτό ενεπίγραφο ειλητάριο με την επιγραφή: ΤΩ ΖΩΟΔΟΧΩ ΣΟΥ ΤΑΦΩ ΠΑΡΕΣΤΩΤΕΣ ΟΙ ΑΝΑΞΙΟΙ ΔΟΞΟΛΟΓΙΑΝ ΠΡΟΣΦΕΡΟΜΕΝ ΤΗ ΑΦΑΤΩ ΣΟΥ ΕΥΣΠΛΑΧΝΙΑ ΧΡΙΣΤΕ Ο ΘΕΟΣ ΗΜΩΝ.

Στο κέντρο του προθαλάμου σε μικρή τετράγωνη Τράπεζα και σε ειδική μαρμάρινη θήκη φυλάσσεται τμήμα του λίθου που ο άγγελος αποκύλησε κατά την ανάσταση του Χριστού, από την θύρα του Μνημείου. Στις τέσσερις πλευρές της θήκης και εντός πλαισίων διατρέχει επιγραφή η οποία εξιστορεί το γεγονός: ΑΓΓΕΛΟΣ Κ(ΥΡΙΟ)Υ ΚΑΤΑΒΑΣ / ΕΞ ΟΥΡΑΝΟΥ ΑΠΕΚΥΛΙΣΕ / ΤΟΝ ΛΙΘΟΝ ΑΠΟ ΤΗΣ / ΘΥΡΑΣ ΤΟΥ ΜΝΗΜΕΙΟΥ.

Από πάνω κρέμονται 15 κανδήλες. Από αυτές 5 ανήκουν στους Ορθοδόξους, 5 στους Λατίνους, 4 στους Αρμενίους και 1 στους Κόπτες. Δεξιά και αριστερά του προθαλάμου υπάρχουν δύο αυγοειδείς τρύπες, από τις οποίες ο Ορθόδοξος Πατριάρχης, το μεσημέρι του Μ. Σαββάτου μεταδίδει το Άγιο Φως στους πιστούς. Από τα δεξιά το λαμβάνουν οι Ορθόδοξοι και από τα αριστερά οι Αρμένιοι.

Για όσους είχαν επισκεφθεί παλαιότερα τον Πανάγιο Τάφο μπορούν πια να καταλάβουν τη μεγάλη διαφορά που έχει το σήμερα των εργασιών, με το πριν. Διότι πέρα από την ουσιαστική συντήρηση, την ενίσχυση των τοιχωμάτων και τις άλλες σημαντικές εργασίες που έγιναν για την ποιότητα και την βιωσιμότητα του μνημείου, η καθαριότητα ολόκληρου του έργου, έφερε στην επιφάνεια συγκλονιστικές αγιογραφίες στο κουβούκλιο.

Μπαίνοντας στο Ιερό κουβούκλιο στον προθάλαμο όπου είναι το παρεκκλήσι του Αγγέλου, εκεί δηλαδή που στάθηκε ο Άγγελος σύμφωνα με τις γραφές τις κρίσιμες στιγμές μετά την ταφή του Χριστού ακριβώς στον ουρανό του Τάφου φαίνονται δυο αγιογραφίες αρχαγγέλων, μια αγιογραφία της Θεοτόκου και αγιογραφίες των μυροφόρων όπως η Μαρία του Κλωπά, η Μαρία η Μαγδαληνή, η Μάρθα, η Σαλώμη, η Σωσάνα και η Ιωάννα που κρατούν στα χέρια τους μύρα για να αλείψουν το σώμα του Χριστού καθώς πήγαιναν στον Τάφο του, πριν μάθουν ότι αναστήθηκε.

Σε περίοπτη θέση βρίσκεται στο παρεκκλήσι του Αγγέλου μια εξίσου συγκλονιστική αγιογραφία με την επιγραφή: «Η εις Άδου Κάθοδος» που απεικονίζει την κάθοδο του Ιησού στον Άδη και την Ανάσταση των νεκρών.

Αυτές οι αγιογραφίες δεν ήξερε κανείς ότι υπήρχαν, ώσπου οι Έλληνες επιστήμονες κατάφεραν να τις φέρουν στην επιφάνεια και να τις βλέπουμε σήμερα, με ζωηρά χρώματα στους χιτώνες και στα ωμοφόρια όπως ακριβώς φορούσαν εκείνη την εποχή όχι μόνο η Παναγία αλλά και όλες οι γυναίκες.

Στον Πανάγιο Τάφο τελείται καθημερινά από τους Ορθοδόξους Θεία Λειτουργία η οποία αρχίζει στις 23:00 και τελειώνει στις 02:00. Ο Πανάγιος Τάφος χρησιμοποιείται ως Αγία Πρόθεση μόνο από τους Ορθοδόξους. Ακοίμητος αγιοταφίτης φρουρός βρίσκεται συνέχεια παρών βεβαιώνοντας έτσι με την παρουσία του τα απαράγραπτα δικαιώματα των Ελλήνων επί του Παναγίου Τάφου.

Ο Πανάγιος Τάφος

Για να μπει κανείς στον νεκρικό θάλαμο του Παναγίου Τάφου πρέπει να περάσει από μια μικρή θύρα «την θύρα του μνημείου» όπως την ονομάζουν τα ευαγγέλια. Αυτή έχει ύψος 1,33 μ. και πλάτος 66 εκατοστά και είναι ανάγλυφη με μπαρόκ διακόσμηση. Στο επάνω μέρος των παραστάδων της εισόδου σχηματίζεται η παράσταση του Λίθου με τις Μυροφόρες στην αριστερή παραστάδα και τον αρχάγγελο Γαβριήλ στα δεξιά.

Τις μορφές συνοδεύουν οι αγιονυμικές επιγραφές: ΜΑΡΙΑ ΙΑΚ(ΩΒΟΥ) / ΣΑΛΩ(ΜΗ) / ΜΑΡ(ΙΑ) ΜΑΓΔ(ΑΛΗΝΗ) / Ο ΑΡΧΑΓ(ΓΕΛΟΣ) ΓΑΒΡ(ΙΗΛ), ενώ την παράσταση υπομνηματίζει εγχάρακτη επιγραφή: ΜΥΡΟΦΟΡΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΙ ΖΗΤΕΙΤΕ ΤΟΝ ΖΩΝΤΑ ΕΝ ΝΕΚΡΟΙΣ: ΑΝΕΣΤΗ Ο ΚΥΡΙΟΣ. Η επένδυση της θύρας είναι παράσταση με την Ανάσταση του Χριστού και επάνω από την σύνθεση έχουν φιλοτεχνηθεί στην ορθομαρμάρωση δυο σαλπίζοντες άγγελοι και η επιγραφή: ΔΕΥΤΕ ΙΔΕΤΕ ΤΟΝ ΤΟΠΟΝ ΟΠΟΥ ΕΚΕΙΤΟ Ο ΚΥΡΙΟΣ.

Μόλις εισέλθει ο προσκυνητής στο θείο Μνημείο, δεξιά βρίσκει τον Ζωοδόχο Τάφο του Κυρίου. Εδώ ο «ευσχήμων Ιωσήφ από του ξύλου καθελών το άχραντον σώμα του Κυρίου κηδεύσας απέθετο». Ο Πανάγιος Τάφος απαρτίζεται από έναν ορθογώνιο θάλαμο λαξευμένο στον βράχο. Οι διαστάσεις του, είναι το μεν μήκος 2,07 μ. και το πλάτος 1,93 μ. και περιβάλλεται από 8 πορφυρόλευκους κίονες που βαστάζουν ισάριθμες αψίδες. Εσωτερικά αναγράφονται πολλοί ευαγγελικοί στίχοι που έχουν σχέση με τον ενταφιασμό του Κυρίου.

Δεξιά και αριστερά υπάρχουν δυο άγγελοι και διαβάζουμε την επιγραφή «ΤΙ ΖΗΤΕΙΤΕ; ΙΗΣΟΥΝ ΤΟΝ ΝΑΖΑΡΗΝΟΝ ΤΟΝ ΕΣΤΑΥΡΩΜΕΝΟΝ; ΗΓΕΡΘΗ ΟΥΚ ΕΣΤΙΝ ΩΔΕ. ΙΔΕ Ο ΤΟΠΟΣ ΟΠΟΥ ΕΘΗΚΑΝ ΑΥΤΟΝ». Και λίγο πιο κάτω στο μαρμάρινο γείσο: «ΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΙΝ ΣΟΥ ΧΡΙΣΤΕ ΣΩΤΗΡ ΑΓΓΕΛΟΙ ΥΜΝΟΥΣΙΝ ΕΝ ΟΥΡΑΝΟΙΣ ΚΑΙ ΗΜΑΣ ΤΟΥΣ ΕΠΙ ΓΗΣ ΚΑΤΑΞΙΩΣΟΝ ΕΝ ΚΑΘΑΡΑ ΚΑΡΔΙΑ ΣΕ ΔΟΞΑΖΕΙΝ.» Επίσης κάτω από την στεφάνη διαβάζουμε «ΩΣ ΖΩΗΦΟΡΟΣ, ΩΣ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΥ ΩΡΑΙΟΤΕΡΟΣ, ΟΝΤΩΣ ΚΑΙ ΠΑΣΤΑΔΟΣ ΠΑΣΗΣ ΒΑΣΙΛΙΚΗΣ ΕΚΛΑΜΠΡΟΤΕΡΟΣ ΑΝΑΔΕΔΕΙΚΤΑΙ ΧΡΙΣΤΕ Ο ΤΑΦΟΣ ΣΟΥ, Η ΠΗΓΗ ΤΗΣ ΗΜΩΝ ΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ».

Ο χώρος που τοποθετήθηκε το σώμα του Κυρίου είναι καλυμμένος με δυο λευκά μάρμαρα, ένα οριζόντιο και ένα κάθετο, για να προστατεύεται. Στον θαλαμίσκο αυτό του θείου Μνημείου ανάβουν 43 ακοίμητες κανδήλες. 13 ανήκουν στους Ορθόδοξους στους οποίους ανήκει ο Πανάγιος Τάφος, από 13 στους Λατίνους και τους Αρμενίους και 4 στους Κόπτες

Πηγές-Ιστορικές πληροφορίες από τα αρχεία του πατριαρχείου Ιεροσολύμων, την επιστημονική μελέτη της ομάδας του Μετσοβίου Πανεπιστημίου που έκανε την αναστήλωση και το σύγγεμα που επιμελήθηκε ο Ανδρέας Μέγκος για την Μελέτη των ευρημάτων στο Ιερό κουβούκλιο.

https://www.briefingnews.gr/orthodoxia/mpeite-ston-panagio-tafo-edo-einai-koyvoyklio-opoy-etafi-o-iisoys-kai-apo-opoy-treis